Yoğun yağmur ve sis nedeniyle ambulans helikopterin hastaneye ulaşmaması yüzünden yarıda kalan serbest antrenmanların ilki ve iptal edilen serbest antrenmanların ikincisiyle başlayan Çin Grand Prix’i hafta sonunun yarış yorumundan merhabalar.
Takımlar cumartesi günü güneş açtığında nihayet istedikleri turları üçüncü antrenmanlarda atabildiler, çaylaklar (Esteban Ocon, Lance Stroll, Stoffel Vandoorne olarak sayılabilir. Antonio Giovinazzi ise 2016 WEC’te burada piste çıkıp, LMP2 kategorisini 2. Sırada bitiren ekipteydi) da pisti öğrenme fırsatı yakaladı. Sorunsuz geçen sıralama turlarının ardından, bugün yoğun yağmurlu bir yarış bekliyorduk ki onun yerine elimizde sabah yağan yağmurla ıslanmış ve kurumakta olan bir pist vardı. Takımların geneli geçiş lastikleriyle yarışa başlasa da hemen kuru zemin lastiklerine geçiş yaptılar ve sonuna kadar gittiler. Şimdi takım takım aklımda kalan detaylar ile anlatmaya geldi sıra.
Bir önceki paragrafta takımların geneli desem de aslında kuru zemin lastiğiyle ıslak pistte başlayan tek maceracı pilot Carlos Sainz Jr’du. İspanyol pilot kalkışta çekiş yakalamakta zorlanıp 19. sıraya kadar düşecekti ama 6. virajdan sonra kurumaya başlamış pistte topluluğu tekrar yakalayacaktı. Bir sanal güvenlik aracı ve bir gerçek güvenlik aracı periyodu ardından İspanyol pilotu henüz 9. turda 6. sıraya kadar tırmanmış bulduk ve 11. başladığı yarışı kumarıyla beraber 7. sırada bitirdi. Böylece takımının Manyak mısın kardeş? eleştirilerine rağmen, kararının doğruluğunu kanıtladı. Sainz yaptığı açıklamalarda; ilk güvenlik aracı periyodu ardından normalde kendisinden 2 saniye hızlı olan Ferrari – Red Bull – Mercedes’leri yakalayıp, ıslak zeminde onlarla aynı performansa sahip olduğunu belirtecek ve Ne kadar mutlu olduğumu hayal edemezsiniz. diye ekleyecekti (Toro Rosso pilotu sezonun 2. yarışında da puan almayı başardı. Sainz’in yarış başında attığı bol blokajlı tur için).
Ancak takım arkadaşı Daniil Kvyat şanssızdı. Geçiş lastiklerinin ardından taktığı yumuşak lastikler ile sıcaklığı yakalayamayınca süper yumuşaklı araçların (aslında burada Perez’den bahsediyor) kolay hedefi olduğunu açıkladı, genel olarak aracın performansından memnun olduğunu söylemesine rağmen. Daniil Kvyat ise Q3’e kaldığı sıralama turlarının ardından yarışı hidrolik sistemlerinin iptal olması nedeniyle bitiremedi. Grid’deki en güzel görünümlü araca sahip olduğunu düşündüğüm İtalyan takımın orta ve ön sıraları renklendireceğini düşünüyorum.
Yukarıda bahsettiğim güvenlik aracı periyodunun ilki, henüz ilk tur bitmeden orta sıraların sert pozisyon mücadelesinde Force India pilotu Sergio Perez’den darbe alan ve süspansiyonu kırılıp, lastiği patlayan çaylak Stroll’un aracını kenarı çekmesiydi (video’su yukarıda da bulunuyor. Ayrıca Perez’in aracından durum). Avustralya’daki eleştiri alan fazla direksiyon girdilerini, daha hafif direksiyona geçerek düzelten ve sıralamalarda bu sayede 10. sırayı kaparak bunu gösteren Kanadalı ne yazık ki kariyerinin 2. yarışını da tamamlayamadı.
Takıma düzenli puan getirmesi beklenen Massa için de gün parlak değildi. 6. sırada yarışa başlayan Brezilyalı, kalkışta tutunamayanlardandı. İkinci güvenlik aracı periyodunda yumuşak lastiklerinin sıcaklığını bir anda kaybedecek, kendisinin arkasında başlayan Sergio Perez ve Kvyat ile pozisyon mücadelesi verecek, bir daha lastiklerini doğru düzgün kullanamayacak, tempoyu yakalayabilir miyim diye risk alıp üçüncü kere pite girmesinin ardından yarışı 15. bitirecekti. Köklü İngiliz takımının hafta sonu Avustralya’dan kötü olsa da Stroll’un sıralama performansı, gelecek için takımı da kendisini de ümitlendirmeli. Bahreyn’den puanla dönerse şaşırmayacağım. Ayrıca güçlü bir Williams, Force India ve Toro Rosso’lar ile mücadele ederek çöl ortasında sıkılmamamızı da sağlayacaktır. Massa’nın Grosjean’e geçildiği bir video ise yukarıda.
İkinci ve gerçek güvenlik aracı periyodu ise Sauber’in sözleşmeli yedek pilotu, Antonio Giovinazzi’nin kontrolü kaybederek pit duvarına vurması nedeniyle gerçekleşti. Avustralya’daki performansıyla büyük alkış alan İtalyan pilot sıralama turlarında son virajın ıslak astroturfüne dokunduğunda artık aracında bir yolcuydu ve trübünler tarafındaki duvara vurarak, sıralama turlarını bitirdi. Yarış esnasında ise Sauber’den takım arkadaşı Marcus Ericsson son virajda dışarı taşıp, kontrolü sağlayacaktı ama Giovinazzi Belki de onu geçerim. Fırsat bu fırsat. düşüncesiyle virajı dönüşünün ardından su birikintisi üzerinde gaza asılınca kendisini dünkü duvarın karşısındaki duvarda buldu. Yarış öncesi röportajlarda ellerini oynatmamak için ya vücudunun önünde, ya da arkasında kavuşturan pilot; Çin’de heyecanına yenik düştü diyebilirim aslında. Ama Sauber’de kaza yapmak, her zaman Ferrari yarış koltuğunda kaza yapmaktan iyidir ve sizi erkenden tecrübelendirir. O yüzden kazaları nedeniyle özür dileyen Giovinazzi’yi eleştirmeye gerek yok.
Takım arkadaşı İsveçli Marcus da düşük sıcaklığa sahip pist zemini yüzünden şikayet edenlerdendi. İlk güvenlik aracında taktığı yumuşak lastiklerini kullanamadı ve 14. başladığı yarışı 15. bitirdi. Bahreyn’de asıl yarış pilotu Pascal Wehrlein’in yarışıp yarışmayacağını belirtmeyen İsviçreli takımın, 7 gün içinde düzeltip düzeltmeyeceği belirsiz. Ayrıca kaderin bir cilvesini notlarımıza ekleyelim. Wehrlein 2016 Çin GP sıralama turu Q1 seansında kontrolü kaybedip, vekilinin bu sene duvara vurduğu yerin biraz ilerisinde duvara vurmuştu.
Avustralya Grand Prix’i yarış analizimizde Renault hakkında Pat Symonds’un yaptığı Gelecekleri parlak. Daha başarılı olabilirler. tarzındaki yorumunu aktarmıştık. Fransız takımda ikinci yarışına çıkan Nico Hülkenberg’in sıralama turlarında 7. olması kayda değer bir gelişmeydi ancak Hülkenberg sanal güvenlik aracı altında lastiklerini soğutunca, birkaç kere spin attı. Üstüne güvenlik araçları altında geçiş yaptığı için 15 saniye ceza da alarak yarışı 12. bitirdi (Hülkenberg ilk serbest antrenmanlarda da dışarıdaydı).
Geçen senenin çaylağı takım arkadaşı Jolyon Palmer Avustralya’da kazalar ve fren sorunlarıyla mücadele etmişti ve Çin’de de parlak değildi performansı. Giovinazzi’nin sıralama turlarındaki kazasının ardından sallanan sarı bayraklarda yavaşlamadığı gerekçesiyle 5 sıra grid cezası alan İngiliz pilot, formasyon turu ardından lastiklerini kuruya döndürmek için pit yoluna koştu. Ancak taktığı süper yumuşak lastikle sanıyorum ki Sainz ile mücadele ederken su birikintisinin içine girince, yarışı bir daha yolunda gitmedi. Takım arkadaşının 1 sıra gerisinde bitirebilmesi ve test kafasında geçen mekanik sorunsuz turları kendisi için sevindirici olsa da Bahreyn’de düzelmez ise Palmer için alarm zilleri çalabilir. Süperlisans ceza puanı 6 olan Hülkenberg ise bu puanları 12’ye tamamlar ise bir yarıştan men edilecek, o yüzden sakin olmalı.
Haas sezonun ilk yarışından puansız ayrılan 4 takımdan biriydi. Romain Grosjean’ın su sızıntısı nedeniyle yarış dışı kaldığı söylense de yarış ardından, Fransız pilot tamir edilemeyecek kadar hasarlı turbosunu Çin’e ayak basmadan önce değiştirtti. Kevin Magnussen ile Ericsson ise ilk turda birbirleriyle çarpışmışlardı. Ancak Danimarkalı, Amerikan takımla çıktığı ikinci yarışta 8. olarak Haas’ın sezondaki ilk puanlarını topladığı gibi; 2016 Singapur’dan beri (7 yarış) çektiği puan hasretine son verdi. Perez’i pist üzerinde geçmesi ise yüzünü güldüren performansının kaymağıydı. Martin Brundle’ın son zamanlarda Magnussen’in en iyi sürüşü dediği olay yukarıda.
Sıralama turlarında Giovinazzi’nin kazası ardından yavaşlamadığı iddia edilen pilotlardan Romain Grosjean’ın ise kağıt üstünde pek puan hedefi yoktu kanımca ama geçiş yapmayı ihmal etmedi bol bol. İlk turda hemşehrisi Esteban Ocon ile temas yaşayan Fransız, hasarlı aracıyla yoluna devam etti ve yarışı 11. tamamladı. Böylece Amerikan takım Bahreyn öncesi umutlanmış oldu.
Honda’nın sorunları nedeniyle sezon öncesi testlerden itibaren gündemde büyük yer tutan McLaren, Renault ve Sauber ile henüz puansız olan üç takımdan biriyken; Çin’de 2 arabasıyla yarışı tamamlayamayan tek takımdı. Avustralya’da yarışı bitiren Stoffel Vandoorne yakıt basıncı nedeniyle yarış dışı kalırken, takımın sezon içi testlerindeki kronik sorunlarından birinin devam ettiğini gösterdi, Hollandalı yarış sonrası açıklamalarında aracın virajdaki tutuşunu beğendiğini ve zorlayabildiğini belirtse de.
Fernando Alonso ise yine puan potasında kendisinden dayanıklı araçlar ile mücadeleydi, hayvan gibi asıldığı sağlam bir sıralama turunun ardından. Yarışın başındaki karışıklıklar sayesinde altıncı sıraya kadar tırmanmıştı. VSC ve SC periyodları rekor seviyedeki yakıt tüketimini azaltabildiği gibi temposunun yüksek olmasını sağladı. Böyece Mercedes pilotu Valtteri Bottas ile GP2 motoru’na rağmen mücadale ederken, Carlos Sainz Jr.’a geçilmemek için düzlükte birden fazla yer değiştirecek kıvamdaydı. Sainz’e geçilip 8.liğe düşen Alonso, yarışın bitimine 20 küsür tür kala şaftının arıza yapması nedeniyle yarış dışı kalsa da puan potasında olmaktan memnuniyet duyuyordu. Sainz tarafından kovalanırken Alonso’ya telsizden geçilen Sainz düzlükte en hızlı isim. mesajına Ben de virajlarda en hızlıyım. demesi keyif de aldığını ortaya koyuyordu. McLaren’in Bahreyn’e biraz umutlu baktığını anlayabiliriz çölün ortasında ön sıraları karıştıracak bir yağmur beklenmese de. Sezonun ilk yarışları onlar için test.
Force India bana göre grid’in en iyi takım ikilisine sahip. Geçen sene Perez ile Hülkenberg performans olarak birbirlerine oldukça yakınlarken, takım kadrosu değişmesine rağmen; yeni pilot Ocon da Perez’in hemen arkasında bitebiliyor. Genç Fransız perşembe günü yaptığı soru cevap seansında Geçiş yapmayı merakla bekliyorum ancak umarım iyi bir sıralama geçirir ve geçiş yapmak zorunda kalmam. Demekteydi ama Giovinazzi kazası ardından Q1’de takılı kaldı. 17. sırada yarışa başlayan pilot, pit duvarı ile iletişimsizlikten dolayı 2. turda yanlışlıkla pite girdi ve lastik değiştirmeden yoluna devam ederek 15 saniye kaybetti. Buna rağmen arabasının da düzgünlüğü ile kariyerinin 2. puanlı haftasonunu geçirdi.
Her iki arabasıyla iki yarışta da puan almış 4 takımdan biri olan Force India’nın istikrarı tartışılmaz ve buna kanıt olarak Sergio Perez’in ardı ardına 12. yarışından da puan alması gösterilebilir. Meksikalı pilotun adı anlık kazalar ve yakın mücadeleler ile geçse, Stroll ile mücadelede kendi lastiği de patlasa da yarış boyunca önceden kullanılmış süper yumuşaklar ile nükleer denizaltı sürüş tarzı kendisine 9.luk getirdi.
Red Bull’un Avustralya’dan daha yakın olması ön sıralara, sezonun kalitesini arttıran bir detay. Bu sefer Daniel Ricciardo’nun sorunsuz bir arabası vardı ve sıralama turlarında Mercedes ve Ferrari’lerin arkasında 5. sırada yer alıyordu. Başarıya karnı açtı ve önündeki araçların hata yapmasını bekliyordu. Kimi Raikkönen ve Valtteri Bottas güvenlik aracı periyodlarında sürekliliklerini kaybedince podyumu kapabilecek durumdaydı. Sebastian Vettel ile lastik lastiğe mücadele verdi ancak podyumun son basamağını Ricciardo değil, takım arkadaşı Max Verstappen kapacaktı. Avustralyalı pilot ilk süper yumuşak lastikli seansta zorlandığını, bu yüzden podyumu kaçırdığını söylese de yarışın ikinci süper yumuşak lastikli bölümünde uçuşa geçip; lastikleri biten Verstappen ile mücadeleye girişti. Ama DRS’nin etkisinin düşük olması, rakibine yakın temasta bulunmaması ve viraj içlerinin ıslak olması sebebiyle podyumu Verstappen’e bıraktı. Anlattığı tüm olaylar da yukarıdaki Hollandaca video’da yer alıyor (video silinince 11 Nisan’da aynı video’nun İngilizcesini koyduk).
Peki takımın diğer pilotu Verstappen’in yarışı nasıldı? 16. başladı, blog’umuzun Facebook sayfasında paylaştığımız 2016 Brezilya’daki muhteşem yağmur sürüşü taktiğini kullandı (formasyon turunda keşif yap, tutunması yüksek alanları öğren, gerekirse yarış çizgisi dışından dolaşarak lastiklerine güven) ve böylece ilk 11 tur ile 25. tur arasında 2. sırada bile gezindi. Gerisi yeri gelince yarış lideri Lewis Hamilton’dan 2 saniye kadar hızlı tur atarak podyumdaki konumunu perçinlemeye kalacaktı. Genç Hollandalı Çin’de Q1’den elenip, podyuma çıkan 2011’deki Mark Webber’den sonraki ilk kişi oldu ayrıca. Yarışın yıldızı Verstappen olsa da Red Bull’un genel olarak strateji uzmanlığı sezonun ilerleyen yarışlarında da podyuma doğru avlanmaya çıkmalarını sağlayacak.
Şimdi sıra geldi şampiyonluk mücadelesinin üyeleri takımlar Mercedes ve Ferrari’ye. Avustralya Grand Prix’inde lastikleri istediği gibi kullanamayan bir Lewis Hamilton ve yarışın tadını çıkaran bir Sebastian Vettel söz konusuydu. Ancak Çin’deki yağmur ve güvenlik araçları dengeyi tersine çevirecekti. Grid’deki normal yerinin solunda başlayan ve olaydan cezasız kurtulan Vettel ilk turlarda Hamilton’a yaklaşamayınca erkenden geçiş lastiklerini bırakıp, ikinci turda yumuşaklara zıpladı ve kendisini trafiğin tam ortasında buldu. Böylece yarışı Hamilton’u zorlamak yerine yarışı Ricciardo ve Verstappen’e karşı 2.liğini korumakla geçirdi. Tekerlek tekerleğe girdiği mücadelelerden zevk aldığını açıklamalarda okusak da, Alman pilot hiç şüphesiz Hamilton’u pist üzerinden geçip; şampiyonadaki avantajını korumayı hedefliyordu ve başaramadığı için içten içe üzülüyordur. Vettel Avustralya GP’sindeki zaferi sayesinde lider olsa da şampiyonada, Hamilton ile aynı puanda.
Ferrari’nin Kimi Raikkönen kontrolündeki kırmızı aracı Avustralya’da olduğu gibi önden kaymakla meşguldü (yukarıda baştan sona şikayetlerini dizmişler). Fin pilotun yarış boyunca telsizden hem güç eksikliği yaşadığını, hem de ön sol lastiklerinden (yarışta lastiklerinden şikayet edenlerin belalısı bu kısım) şikayet ettiğini duyduk. Raikkönen açıklamalarında Belki daha erken (39. turda yumuşaktan süper yumuşağa geçti) pite girsek mücadele edebilirdik dese de iş işten geçmiş, 2 Red Bull’a geçilmiş ve yarışı organizasyonun içindeki Ferrari garajında seyreden FIAT Chrysler Automobiles CEO’su büyük patron Sergio Marchionne’nin Vettel daha agresifken Raikkönen yarış dışında başka bir şeyle uğraşıyormuş gibiydi. Maurizio, Raikkönen ile oturup konuşmalı. eleştiri okları havalarda uçmaktaydı. Takım patronu Maurizio Arrivabene ise röportajlarda nispeten itidallıydı ve aklımda şu cümlesi kaldı: Yarış budur. Bazen biz şanssızlık yaşarız, bazen onlar.
Takım analizlerini griddeki diğer performans düşüklüğü yaşayan Fin’li Bottas’tan bahsederek bitirelim. Mercedes’te ilk yarışını podyumla taçlandıran Valtteri Bottas’ın Avutralya’daki sürüşüne övgüler düzenlenmişti emekli şampiyon Nico Rosberg’i aratmadığı şeklinde. Ancak 4. turda geçiş lastiklerinden kurtulmak için girdiği pitte kriko nedeniyle 4.4 saniyelik yavaş bir pitstop yapacak, ardından güvenlik aracı arkasında yumuşak lastiklerini ısıtmak için slalom yaparken spin atıp, gerilere düşecekti. Bottas nihayet lastiklerini ısıtıp, takım arkadaşı Hamilton ile benzer turlar atacaktı ancak kendisinin de aptalca olduğunu kabul ettiği hatadan sonra ancak 6.lıkla yetinebildi. Moralini bozarsa eğer hem kendi hatası (2015 Rusya GP’si Raikkönen ile temas), hem de takım hatası (2015 Belçika GP’si, Williams’ın yanlış lastik takması) ile bol puanlar kaçırdığı 2015 sezonu kabusunun içinde bulabilir Bottas kendisini, 2017’deki şahane ilk yarışının ardından. Kaderin bir başka cilvesi de aşağıdaki podyum videosunda yer almakta. Mercedes adına takım kupasını alan kişi 2011’e kadar Ferrari’nin şef tasarımcılığını yapıp, ardından Mercedes’e geçen mühendislik şefi Aldo Costa’ydı.
Böylece tüm takım ve pilotları bir şekilde analiz etmiş olduk. Hepsini toparlarsak eğer bir Formula 1 yarışının nasıl eğlenceli geçebileceğini de anladık Çin Grand Prix’iyle. Yarış başında ıslak pistte yakın mücadeleden doğan bir kaza ortamı karıştırdı, pist kururken heyecanlı bir genç pilotun neden olduğu ikinci güvenlik aracı tüm hesapları bozdu ve Şangay’daki pistin yapısı sayesinde Avustarlya’daki eleştirilere rağmen yakın mücadele seyrettik. Bunda tabi ki geçiş yapmayı seven Ocon, Sainz, Vettel, Ricciardo’nun etkisi olduğu gibi; bozulan stratejilerin ve konsantrasyonların performansları farklı araçları bir arada toplamasının da etkisi var. Böylece yere basma kuvveti geçen senelere nazaran yüksek otomobillerde DRS’nin etkisinin de azalması dışında bir geçiş eksikliğinden yakınan pilot da duymadık Çin Grand Prix’i esnasında.
Vettel’in 2016’da çok şikayet ettiği mavi bayraklardan bu sefer Max Verstappen şikayetçiydi ancak mavi bayrakları kaldırıp, hızlı araçları trafiğin böğründe mücadeleye sokmak; yarışların zevkini daha da arttıracaktır. Bu arada Formula 1 aracının grid çizgilerindeki yerleri sert bir şekilde kontrol edilmeli ve cezalandırılmalı ki 2007’deki şampiyonluk mücadelesini 10 sene sonra bize izletecek Formula 1’de tartışma 5 ışık yandıktan sonraki konulardan olsun, politikalardan değil. Ayrıca takvimdeki yarış dışı kalan/yarış oranının 2.6 ile takvimdeki en düşük oran olduğu, 7 yarışta toplamda 18 aracın yarış dışı kaldığı Çin’nin 2017 sürümüne 5 pilotun yarış dışı kalması sıradışı bir olay olsa da, bu arabalardan 3’ünün mekanik arıza nedeniyle yarış dışı kalması (2’si McLaren) takımların Çin’e test mantelitesiyle yaklaştığını ve hala araçların üzerinde iyileştirmeler peşinde koştuklarını gösteriyor. Mercedes – Ferrari – Red Bull güç sıralaması ve ortamı karıştıran geri kalanların düzeni Bahreyn GP’sinin ardından nispeten oturuşmuş olacaktır. Türk saatiyle 16 Nisan 2017 günü 18:00’da alacakaranlıkta başlayacak ve akşamın dibinde son bulacak Bahreyn GP’si de eğlenceli bir organizasyona gebe. Hatırlayın 2015 yarışını…
Tunç ARAS
One comment
Comments are closed.