Karadeniz ile Güney Kafkasların batı bölümünde Aibga Sıradağları arasındaki Sochi Formula 1 pistinde düzenlenmiş 2017 Rusya Grand Prix’nin; kendi tuttuğumuz notlar, edindiğimiz lap chartlar, sosyal medyadan favorilerimiz, başta F1Fanatic’ten Keith Collantine olmak üzere sitelerden derlenen tur zamanları gibi verilerle hazırladığımız yarış analizine hoş geldiniz.
Sahne olduğu etkinlikte sıralama turları ve yarışta Formula 1 rejisinin deniz kadar, dağları da bol bol çekmesinden aklıma Dinosaur Jr.’ın Out There klibini aklıma pistin takvimdeki en düz pist olması ise bir ironi. En alçak konumu ile en yüksek konumu arasında sadece 1.9 m (deniz seviyesinden 23.3 m ve 21.4 metre uç noktaları) irtifa farkı bulunan pistteki yarışın 2017 versiyonunda pilotların tur başına konumlarını gösteren grafik (lap chart) da Sochi Autodrom’un coğrafi yapısını kıskandıracak kadar düz olsa da, sıralama turları ile yarışın podyumu arasındaki ilişki düz olmadığı kadar beklenmedikti.
Pirelli’nin yüksek hızlı virajların yokluğu ve aşınmanın azlığı sayesinde, sarı yazılı yumuşak lastik ve kırmızı yazılı süper yumuşak lastikler yanına mor yazılı ultra yumuşak lastikleri getirdiği sezonun dördüncü yarışına; takımlar Bahreyn’deki yarış ardından düzenlenen sezon içi testlerinde hazırlanma fırsatı bulmuşlardı (mesela Force India ultra yumuşak deneyen takımlardan biriydi testlerde). Lastiklerini rakipleri Mercedes’e oranla daha iyi kullandığını gördüğümüz Ferrari’nin, takvimdeki konumu ardışık pistlerin birbirine benzer yapısından ötürü, Rusya’da elinin kuvvetli olacağı tahmin ediliyordu. Beklendiği gibi cuma günü ilk 2 antrenman seansında Kimi Raikkönen ve Sebastian Vettel önde olacak ve Ferrari taraftarlarına erkenden mutluluk sağlayacaktı. Ama şampiyona lideri olarak Rusya’ya gelen Sebastian Vettel’in açıklamaları temkinliydi: Sochi Mercedes’e daha çok uyuyor. Geçen sene cuma günü Williams’ın en hızlı olması bekleniyordu ama Mercedes’lerin daha hızlı olduğu ortaya çıktı. Yakıt yükleri, motor ayarları gibi oynanabilecek birçok seçeneğinizin olması; tempolar hakkında yanıltabilir. Mercedes elini gizliyor. Antrenmanlarda gördüğünüz fark yapay.
Vettel’in İngilizce kaynaklarda sandbagging yani elini saklamak kelimesini barındıran başlıklı haberlere konu olan açıklamasının ardından antrenman turlarında ve sıralama turlarında Ferrari ilk 2 sırayı kapatacaktı. İtalyan takım 2008 Fransa Grand Prix’i ardından, yani 167 yarış aradan sonra, ilk defa ilk 2 sırayı paylaştmıştı. Şahlanan atların güçlü olması, ilk 3 yarışta podyuma çıkamayarak performans düşüklüğü eleştirileri alan Raikkönen’in sadece 0.059 saniye ile pole’ü kaptırmasından da anlaşılabiliyordu. Son polünü 2008 Fransa’da kazanmış Fin pilot farkın sebebi olarak trafiği gösteriyordu. 2014’ten beri Sochi’de düzenlenmiş tüm yarışlarda pole’ları kapmış olan Mercedes’in, ikinci pilotu Valtteri Bottas ise en yakın Ferrari’den 0.036 saniye gerisinde ve en hızlı Q3 zamanından 0.095 yavaş olurken; Ferrari’lerin ultra yumuşak lastiği daha iyi kullandığını, kendilerinin lastikleri ısıtamadığını belirtecekti. Antrenman turları ardından ancak bu kadar düzelebilmişlerdi. Grid’deki 2 Finden küçüğü, Ferrari’nin yarış temposunun yüksek olduğunu ve aralarında yakın bir rekabet gerçekleşeceğini de söylemişti. Cumartesi akşamı ise Ferrari galibiyeti beklentisiyle sosyal medyada bir Ferrari fırtınası esiyordu. Hatta ben de yarış sabahı Vettel aldı ve yürüdü şeklinde bir giriş cümlesi düşünüyordum içimden, taraftarı olmamama rağmen. Aşağıdaki video’da takım patronu Arrivabene’nin Vettel’e İngilizce Başardın. Başardın. İşte böyle yapılır. Bu bir Sebastian Vettel turu. ve Vettel’in İtalyanca Teşekkür ederim beyler. Kesinlikle bugün aletten çok memnundum. cevabı izlenebilir;
Ancak yarışın başladığı gibi bitmeyeceğinin işareti formasyon turlarında gelecekti. Bozulan ERS sistemini yeniden başlatma denemeleri yapan Fernando Alonso’nun arabası ancak pit yolu girişine kadar dayanabilecekti. Bu yüzden kalkış iptal edildi ve Alonso’nun aracı pistten çekilmesi için gereken zaman; ekstra formasyon turu atılmasıyla kazanıldı. Bu anlarda ERS sistemini soğutmak için su ve benzeri sıvılar kullanılsa da, genel anlamda soğutma için hızlı hava akışına ihtiyaç duyan F1 arabalarının kapasitelerinin sınırları, Pirelli’nin verilerine göre 25.3 °C ile 26.8 °C arasında sıcaklığa sahip Sochi’de zorlanmaktaydı. İkinci formasyon turu ardından yarış startı verildiğinde, bu sene pist üzerinde resmi destek serisi düzenlenmeyen pistte gridin solundaki yarış çizgisinin geçtiği sol ile sağı arasındaki tutunma farkı ilk 2 virajın sonucunu belirleyecekti. Vettel sorunsuz bir şekilde kalkış yapmasına rağmen aracını biraz fazla sağa konumlandıracak, Bottas ise hemen Vettel’in arkasında girdiği ilk virajdan S400 füzesi kalkışı yapmış olması sayesinde sol taraftan çıkacak ve temiz tarafa geçmiş olmanın avantajıyla ikinci viraja rahat bir liderlik ile girecekti. Böylece galibiyet mücadelesinin kimler arasında geçeceği belli olurken, hemen arkalarında ekmekler Raikkönen ve Red Bull’dan Max Verstappen arasındaki sucuk Lewis Hamilton şampiyonluk yolunda darbe almamayı hedefleyecekti. Ön sıralar ilk 2 virajı pozisyon değişiklikleriyle olaysız dönseler de, Renault pilotu Jolyon Palmer ile Haas pilotu Romain Grosjean’ın 2. virajdaki kazası güvenlik aracı periyoduyla, yarışın akmamasına sebep olacaktı.
Geçtiğimiz yarış Bahreyn Grand Prix’inde kariyerinin ilk pole’unu arka lastiklerindeki basınç problemi nedeniyle gerilere düşerek galibiyete çeviremeyen Bottas ve takımı Mercedes’in sorunsuz geçen güvenlik aracı periyodu ardından liderliği somutlaştırması için Bahreyn’deki hataları düzeltmesi gerekiyordu: lastikleri korumak, istikrarlı tur atmak, trafiğe dikkat etmek ve hatasız pitler. Bottas 21 tur boyunca Vettel’den daha hızlı turlar atacak, eskimiş ultra yumuşak lastikleri ile trafiğin bileşkesiyle zaman kaybedince Mercedes tarafından 27. turda pite alınacaktı. Fin pilot taze süper yumuşaklarına 2.36 saniyede (yarışın en hızlı 2. piti ve 29.356 saniye ile toplam süre açısından en iyisi) kavuşmanın ertesinde trafiksiz ortamda istikrarlı turlarına devam edecekti. Lastiklerini iyi kullanmalarına güvenen Ferrari takımı ise kumar oynayarak Sebastian Vettel’i pistte bırakacaktı. Ancak Alman pilotun 26. tur ile 30. tur arasında trafikte kalması, Ferrari’nin 3 saniye üstündeki piti (30.097 saniye) ile birleştiği zaman, 30 ile 34. arasında attığı tempolu turlar; Bottas’ın arkasında kalmasına engel olamadı. Artık süper yumuşaklar savaşı halini alan yarışta Bottas’a kalan, kendisine hızlıca yaklaşan Vettel’in baskısına bükülmeden sürmekti. Fin pilot 38. turda 2 ön lastiğini yakmasına ve hemen hemen 0.7 saniye kaybetmesine neden olan devasa fren kilitlemesi haricinde hata yapmayacak, 44. turda takımın tur bindirirken daha rahat olmasını sağlayacak Kalan turlarda 2 ana düzlükteyken geçiş tuşuna biraz erken bas. mesajına Kalan turlar, daha az konuşma istiyorum. diye cevap verecek ve sonucunda sonucunda da kariyerinin ilk zaferini elde edecekti.
Every lap
Every day away from home
Every near miss
All helped make this moment sweeter for @ValtteriBottas ? ?#RussianGP ?? pic.twitter.com/CsWJsv9QZ9
— Formula 1 (@F1) April 30, 2017
Bottas Rusya galibiyetiyle Formula 1 tarihinde yarış kazanan 107. farklı pilot olurken; Keke Rosberg, Mika Hakkinen, Kimi Raikkönen ve Heikki Kovalainen ardından yarış kazanan 5. Finliydi. Çıktığı 81. Formula 1 yarışında podyumun en üst basamağında olmayı başaran pilotun yarıştığı şampiyonada en son kazandığı yarış 2044 gün arayla 2011 İngiltere F3 şampiyonası Donington 2. yarışıydı. Ayrıca Fin pilot Bahreyn pole’ünden sonra Rusya’da da sansürlü telsiz mesajlarıyla kutlamalarına devam ediyordu. Bahreyn’de Fuckin’ good. That’s my first time. (Çok iyi. Bu benim ilkimdi.) diyen Bottas’ın Rusya’daki incisi Fuck me! Took quite a while ha? More than 80 races’ti (Sikin beni! Epey zaman aldı ha? 80 yarıştan fazla). Takım kendisine Evet epey zaman aldı ama tebrikler. Sağlam bastırdın. diye cevap verirken, telsiz konuşması Bottas’ın beklediğimize değdi. diye sonlanacaktı.
Böylece yarış galibiyetinin nasıl geliştiğine uzun bir bakış atmış olduk. Valtteri Bottas yarış sonrası açıklamalarında Artık nasıl galibiyet alacağımı biliyorum ve devamı gelecektir. demekteydi ve Bahreyn’de yaşananlar sonrası harlanan ikinci pilot ve takım emirleri meselesinde kendi elini güçlendirip, şampiyonluk mücadelesinde Vettel ve Hamilton’un ardından 3. aday olduğunu gösterdi (Vettel’in 23, Hamilton’un 10 puan gerisinde).
Şampiyonluk sırasında ikinciliğini koruyan Hamilton ise telsizden yarış boyunca arabanın aşırı ısındığını söylerken, takım tarafından da Diğerleri de bu sorunu yaşıyor. Sıkıntı etme. tarzında mesajlar ile teskin edilmekteydi. Hamilton yarış sonrası açıklamalarında aracı aşırı ısındığı için 5. turdan itibaren motoru bir silindirini kapadığını ve podyum için savaşmak yerine yarışı bitirmeye uğraştığından bahsedecekti. Ayrıca İngiliz pilot cumartesiden beri yavaş olduğunu belirterek, Mercedes’in lastik – araç uyumunda ideali yakalayamadığını hissettiriyordu. Soğutma sorununda ise analiz başında belirttiğimiz ekstra formasyon turu ve güvenlik aracının etkisi olduğu kadar Mercedes’in diğer arabalardan ince burnu da rol oynuyordu. Avustralya yarış analizinde de belirttiğimiz üzere bu burun tasarımı takımın önündeki araçları yakından takip etmesini engellediği gibi, aracın aşırı ısınmasına da rol açıyor. Hamilton’un Raikkönen’i zorlamamış olması, aracını yakmasını engelleyerek; en azından kötü durumdan puan çıkarmasını sağladı.
2008 Macaristan’tan sonra ilk defa 2 Fin pilotun buluştuğu podyumda takımlar kupasını teslim almak için Bottas’ın yarış mühendisi (emekli olmadan önce Rosberg’in yarış mühendisi) Bob Ross çıkacaktı. Vladimir Putin liderlik ödülünü ve takımlar ödülünü, başbakan vekili Dmitry Kozak ikincilik ödülünü, Rusya Otomobil Federasyonu (RAF) emekli general Victor Kiryanov üçüncülük ödülünü verecekti. Ferrari’nin ikinci pilotu Raikkönen ise 2016 Avustralya Grand Prix’inin ardından, 15 yarış sonra, tekrar podyumdaydı. Fin pilotların büyüğü yarışın en hızlı zamanını, kendisinin 45. en hızlı yarış zamanını ve ayrıca Sochi’nin resmi tur rekorunu da kırmış oldu. Ferrari takımı yarış galibiyetini kaçırmıştı. Ama 2 arabalarıyla podyumda olmaları, 2017 Avustralya’dan itibaren kulağının çekilme riski bulunan Raikkönen’in son zamanlardaki en iyi yarışını çıkarması, yarışta kullanılan 2 ana lastik hamurunda da en hızlı zamanı Ferrari’lerin atması, şahlanan at pilotlarının en hızlı sektör zamanları toplandığında Mercedes’lerden 0.5 saniye daha hızlı olması takımın yüzünü güldürüyordu (kaynak Çekyalı gazeteci Petr Hlawiczka). Bu sebeple SkySportsF1’den Ted Kravitz, tüm yarışı pit yolunda seyrettikten sonra koşarak garaja gitmeye çalışan Ferrari takı patronu Maurizio Arrivabene’ye Kızgın olduğunu anlayabiliyorum, ilk 2 aracın öndeydi ve yarışı nerede kaçırdınız? diye sorduğunda İtalyan teknik adamdan Yok kızgın değilim sadece tuvalete gitmeye çalışıyordum. Biraz start’ta kaybettik ama arabamız çok güçlüydü, özellikle yarış sonunda çok hızlıydık. İlginç bir şampiyona olacak. diyerek cevap veriyordu (aşağıda anın görüntülerini görebilirsiniz).
Öndeki 2 büyük takımdan bahsettikten sonra Rusya’da Mercedes ve Ferrari arasında asırlarca fark olan ve bunu kapatmak için İspanya Grand Prix’ini bekleyen Red Bull takımına geçelim. Analiz başında Sochi’nin lap chart’ının aynen pist gibi dümdüz olduğundan bahsetmiştim. Bu durumun en büyük sağlayıcısı Max Verstappen’di. Hollandalı pilot 2. antrenman turlarında motor sorunu yaşamış, sıralama turlarının ilk 2 seansında geri kalanların en iyisi (5.) konumunda olsa Q2 sonlarında başlayan arkadan kayma ile Q3’te de uğraşmış ve ancak sıralama turlarında 7. olabilmişti. Pazar günü de Hollanda’lı pilot için huzurlu başlamayacaktı. Grid’e çıkmadan önce pilotun RB13’ünün ERS sisteminde su sızıntısı tespit edilmiş ve parçayı değiştirmeye zaman kalmadığı için, sızıntı dışarıdan yapılan sızdırmazlık faaliyetiyle çözülmeye çalışılmıştı. Ancak Verstappen’in şansı yaver gidecek, mükemmel bir start ile 5. yükselip, pitler dahil bir daha o konumu bırakmayarak telafi edecekti. Böylece Avusturyalı takımın Sochi’deki en iyi sonucunu (Daniil Kvyat da 2015’te 5. bitirdi) tekrarlıyordu.
Sıralama turları sonrasında Monaco’da kendisiyle aynı apartmanda kaldıkları Verstappen ve Massa ile yarış sonucu en düşük olanın dairesini 1 haftalığına kullanmak için iddiaya girdiklerini söyleyen, takımın diğer pilotu Daniel Ricciardo ise sıralama turlarında en iyi Red Bull olmasına rağmen güvenlik aracı konvoyu arkasında alev alan arka frenlerinin kurbanı olacaktı. Avusturyalı pilot az daha bariyerlere vurmasına sebep olacak sorun yüzünden takım garajına bırakacaktı arabasını 5 tur atamadan. Ardından Max Verstappen’e frenleri komple öne yönlendirmesi emri verilecekti. Her ne kadar takım patronu Christian Horner Bahreyn’ndeki Verstappen fren problemiyle Ricciardo’nun Avustralya’daki fren probleminin bağlantısız olduğunu düşünse de; Red Bull’un frenler ve frenleri soğutan kanallar için çalışmaları yoğunlaştırması gerek, hele önümüzdeki yarışların sıcak havalarda koşulacağı göz önüne alınınca. Ayrıca Red Bull’un sadece şasiden değil, kullandığı Renault motorundan da şikayet ettiğini hatırlatalım. FIA’nın Mercedes – Renault – Ferrari motorları arasında 3 saniye var özetine gülüp geçen Red Bull’dan (ve B takımı Toro Rosso) Helmut Marko, hafta başlarında Bağımsız ve ucuz bir motor tedarikçisi gelmezse sporda kalacağımızı garanti edemeyiz. demekteydi.
Rusya Grand Prix’i öncesi takımlar sıralamasında Force India’nın dördüncü sırada olmasının sağlayıcısı olarak dikkatli, temkinli ve fırsatları kollayarak atılan yarış başlangıç turu ve sağlam stratejiyi gösteren takımın tecrübeli tarafı Sergio Perez; araçları VJM10’un yere basma kuvveti eksikliği çektiğini ve sıralama turları başlıca olmak üzere en yavaş takım olduklarına inandığı belirtecekti 26 Nisan 2016 günü Motorsport.com’a. Ancak Force India, Rusya sıralamalarında Bahreyn’e oranla nispeten iyi durumda olacak büyük 3’lü dışında Williams’tan Felipe Massa ve Renault’tan Nico Hülkenberg’in arkasında 9. ve 10. olarak sıralanacaklardı. Kırmızı ışıklar tamamen söndüğünde ise Force India’lar ilk virajda Hülkenberg’i geçmeyi başarıp, önlerindeki Ricciardo ve Massa’yı kovalayacaklardı. Ricciardo’nun frenlerinin yanması Perez ve Esteban Ocon ikilisinin bir sıra daha yükselmesini sağlıyordu. İkinci sıra yükselmesi ise Massa’nın ikinci turlar bitiminde kullandığı süper yumuşak lastiklerde sönme tespit edilmesi yüzünden ikinci kere pite girmesinden gelecekti. Sonucunda yarışı Perez 6. ve Ocon 7. bitirecekti. Böylece Perez puan alma serisini 14’e çıkarıyor, Rusya sıralama turlarında ilk Q3’ünü kazanmış Ocon kariyerinin şimdilik en iyi sonucunu elde ediyor ve tarihin en çok ardı ardına 10. bitiren pilotu olmaktan kurtuluyor, takım ise 2 araçla birden puan alma serisini (2016 Meksika’da başladı) 8’e çıkarıyordu (2017’de şimdiye kadar Mercedes ve Ferrari ile beraber her yarıştan puan çıkarmış 3 takımdan biri).
Yarış sonrasında Perez Tabakta önümüze düşen tüm fırsatları kullandık. diyecekti. Takım Ocon’u 26. tur ve Perez’i 27. turda pite almıştı (zafer kazanan Bottas da 27. turda girdi) ve Massa’yı geçmelerinin nedenlerinden biri rakiplerinin 21. turda pite girmiş olmasıydı ve Perez takımın hemen pite almayıp, sabırlı olma stratejisine teşekkür ediyordu. Ayrıca kendisini Rusya’da kuyruk gibi takip etmiş Ocon’u da Perez Yarışta şahaneydi. Beni zorlaması çok önemli. Hatamı gördüğünde ise değerlendirmeli. Güçlü takım arkadaşınız yoksa aracınızın suyunu çıkarmazsınız. İyi bir performansa sahip olduğu için seviniyorum. sözleriyle övüyordu. Ocon ise başlıca kendisini Perez’den bir tur önce pite alan takım olmak üzere (çünkü ultra yumuşak lastiklerini erken bitirmişti, ilk 3 virajda kalkışta kaybettiği pozisyonları kazanırken) tüm takıma teşekkür ediyordu. Barcelona’da güncellemeler getirecek takımlardan biri olan Force India’nın başarılarının devamını dilemekle beraber, takım röportajlarını kaydeden ve her zaman pilotlarla iç içe olan sosyal medyacısı Victoria Helyar sayesinde; en alımlı kadın çalışanlardan birine sahip olduğunu düşünüyorum.
Renault’ta ilk sezonunu geçiren Nico Hülkenberg’in sıralama turlarında muhteşem sıralar aldığını ancak bunları yarışa yansıtamadığını geçtiğimiz 3 yarıştan biliyoruz. Alman pilot Rusya’da da eski takımı Force India’ların önünde başladı ama her ikisine ilk virajda geçildi. Güvenlik aracı arkasında lastiğini ısıtamadığı tur zamanlarına yansıyan pilot ancak 20. tur civarında Force India’lar kıvamında tur atacaktı. Yarış başlarında kaybedilen performansı yakalamak için Fransız takım, Hülkenberg’i tam 40 tur boyunca ultra yumuşak lastiklerle tutma kararı aldı. Her ne kadar sahip olduğu süper yumuşak lastiklerle de Force India’lardan hızlı olsa da Hülkenberg 8.likte razı olacaktı. Böylece Renault’un getirdiği güncellemelere rağmen cuma günü takımının uzun turlarda başarısız olduğunu söyleyen Hülkenberg, açıklamalarını Bastırabildikçe bastırabiliyorum. Yarış tempomuzdan memnunum. Çok yapacak işimiz var ama saptığımız yön doğru. diyerek güncelleyecekti.
Renault garajının öteki tarafında ise yüzler gülmüyordu. Jolyon Palmer’ın antrenman turlarında yaşadığı egzoz problemi nedeniyle mekanikerler cuma gecesi çalışma yasağını delme haklarını kullanacaktı. Cumartesi antrenmanlarında ise Palmer’in motor arızası, sıralama turlarına kadar telafi edilecekti. Sıralama turlarının ilk seansında ise Palmer, pek tur atma fırsatı yakalayamadığı Sochi’de Q2’ye çıkmak için aşırı zorlarken kerbler üzerinde kontrolü kaybedecek ve dümdüz duvarlara çarpacak, böylece Renault ekibine yine fazla mesai yaptıracaktı. Yarışta ise henüz ikinci virajda Haas pilotu Romain Grosjean, Palmer’i cüretkar bir hareketle içeriden geçmeye çalışırken; Palmer de solundaki Sauber (Pascal Wehrlein) yüzünden kaçamayacak ve bu ikili yarış dışı kalacaktı. Her ne kadar iki taraf da birbirini suçlasa da konu hakkında, klasik bir yarış kazasıydı. 2017 çoğunda Palmer’i eleştirmiştik ancak İngiliz pilotun 4. tam GP2 sezonu olan 2011’de şampiyon olduğunu ve sahip olduğu yeteneğin erimediğini de hatırlatmak gerekiyor. Renault takımı yaz arasında kadar Palmer’in şanssız ve hatasız yarışlarda elde edeceği puanları beklemeli. Eğer olmuyorsa, takım teknik adamları Nick Chester ve Alan Permane ile sıralama turları ardından koyu bir muhabbete girdiği gözüken, takımı yakından tanıyan, 2017 aracıyla sezon içi testler ve antrenman turları tecrübesi olan yedek pilot Sergey Sirotkin aç kurtlar gibi sırada bekliyor. İşin ilginci Sirotkin de yine Renault ile çıktığı 2016 Brezilya birinci serbest antrenmanlarda mekanik arıza yaşamış, Hülkenberg’in aracını ödünç aldığı 2017 Rusya birinci serbest antrenmanlarında ise sadece 2 zamansız tur atabilmişti. Demek ki Renault pilotlarını değiştirmeden önce garajına bir papaz sokup, şeytan kovalamalı ilk önce.
Williams takımı Rusya’yı seven takımlardan biridir. Takım 2014’te Bottas ile podyuma çıkmış, aynı yarışta 18. başlayan Massa ise 11.liğe kadar yükselebilmişti. 2015’te Massa 4.yken Bottas ile Raikkönen çarpışması Fin pilotun yarış dışı kalmasına yol açacaktı. 2016’da ise Williams’lar 4. ve 5. sırayı elde etmişlerdi. Takım tarihinin burada güçlü olmasının güçlü olmasının yanında Massa 2017 cuma antrenmanlarında güçlüydü, sıralama turlarında Red Bull’ları 2’ye bölmüştü ve Red Bull’ları yarışta geçebileceklerinin altını çiziyordu. Ancak Force India’ları anlattığımız paragrafta bahsettiğimiz gibi Massa’nın umutlu başlayan hafta sonu havası inen lastik yüzünden bitecek ve ekstra pitstop’la 9. sırada kalacaktı. Sıkıntıyı yaşamadan önce Sergio Perez’in 8 saniye önünde olduğunun altını çizen Brezilyalı yarışın son turunda tur bindirmeler esnasında Vettel’e zamanında yol vermediği gerekçesiyle Alman pilotun orta parmağının da hedefi de olmuştu. Latin tutkusuyla ve alınganlığı ile bildiğimiz Massa kızgınlığını ve savunmasını yarış sonunda yaptığı röportajlarda Tempomu düşürdüm ve ona 4. virajın tüm içini bıraktım. İçeriye girmeye korktuğunu, tamamen solda olduğunu fark ettim. Sonrasında da ona yol verdim. Eminim Vettel’i yarışın son turunda geçemeyecekti de. Şikayet etmek onun sevdiği bir şeydir. diyerek gösterecek ve 3 sene boyunca takım arkadaşı olan Bottas için de Onun adına çok sevindim. Galibiyeti hak etmişti. Belki ona hak ettiği değer vermeyenler vardır ama Mercedes ile anlaştığı an onun başarılı olacağını söylemiştim ve yaptığını ilk galibiyetiyle gösterdi. Artık zafer kazandığı için farklı bir pilot. şeklinde düşüncelerini belli edecekti. Yukarıda Bottas’ı kovalayan Vettel ve arada kalan Massa’nın videosu ise yukarıda.
Williams’ın 3 yarış ardı ardına yarış dışı kalan çaylağı Lance Stroll ise nihayet Rusya’da kariyerinde ilk defa Formula 1 damalı bayrağını görebildi. Kanadalı pilotun hedefi, sıralamada 12.liği alması ve Massa’nın temposu göz önüne alındığında puan kazanmaktı. Ancak kalkışta 8.liğe kadar yükselmesine rağmen, ilk turda kerbe çıkarak spin attıktan sonra hem sıralarını, hem de lastiklerini kaybetmesi kendisini 11. sıraya koyacaktı (video’sunu Hülkenberg’in aracından görebilirsiniz. Mis gibi de dışarıdan atak yapmış aslında). Hala Formula 1’i öğrendiğini henüz yarış bitirince uygulanan prosedürlere vakıf olmadığı için takıma Şimdi ne yapacağım? Aracı garaja mı getireyim? sorusunu sormasıyla anlayabileceğimiz 18 yaşındaki pilot, sezonun devamında artık aşina olduğu Avrupa pistlerinde kendisine güveni gelmiş halde yarışacak. Michael Schumacher takım arkadaşlığı günlerinde ondan çok şey kapmış ve Stroll’a destek olacağını dillendiren Massa var.
Bottas’ın pite girmesinden ötürü liderliğe yükselen ve 8 tur boyunca orada kalan Vettel çıkarıldığında Sochi tarihindeki 203 tur Mercedes liderliğinde geçti. Williams’ın da Sochi tarihindeki başarısını ortaya koyduk. Red Bull’un da Sochi’de en iyi sonucunun 5.lik olması, pisti seven takımlar kadar; pisti sevmeyen takımlar olduğunu da gösteriyordu. Red Bull’un B takımı Toro Rosso’da sevmeyen taraftaydı. Carlos Sainz Junior her ne kadar sıralama turlarında 11. sırada olsa da Bahreyn’de Stroll’a yandan girmenin bedelini Rusya’da 3 sıra grid cezasıyla ödeyecekti ve yarışa 14. sırada başlayacaktı. Özellikle sıralama turlarında kısa turlarda tutunma eksikliği yaşayan İtalyan takımda, kendi evinde yarışan Daniil Kvyat ise sıralama turlarında 13. sıradaydı ve takım arkadaşının bir sıra önünde yer alıyordu yarış anında grid’de. İlk turda birbirleri arasında yer değiştiren takım arkadaşlarından Sainz bir tık daha hızlı ilk bölüm geçirince, takım tarafından önlerindeki Haas pilotu Kevin Magnussen ile beraber 21. turda pite çağırılacaktı Kvyat. Rus pilot, Magnussen (detaylı olarak bahsedeceğiz) ilk turda 2 pist sınırı kurallarına uymayınca aldığı 5 saniye cezasını çekerken pozisyon kazanmış olsa da ilk turda spin atan Stroll’a yapılan undercut işe yaramayacak ve sonunda ev sahibi pilot yarışı 12. bitirecekti. Carlos Sainz ise Toro Rosso’nun Rusya’daki en iyi sonucunu tekrarlayacaktı. Her ne kadar puan alamasa da yarışta Kvyat’ı sevindiren yarışın ikinci bölümünde, önü açıkken taze süper yumuşakla attığı turlardı. Yarışın sonunda ardı ardına attığı 11 tur takım arkadaşından hızlı olmakla beraber, en hızlı turu takım arkadaşından 0.5 saniye hızlı olup; genelde de 7. en hızlı tur olacaktı. Yarış hafta sonundan önce kız arkadaşı Kelly Piquet’le bir çok etkinliğe katılan Daniil Kvyat’ın Rusya’dan mutsuz ayrılmış olduğunu sanmıyorum.
Haas’ın Fransız Romain Grosjean’ın hafta sonu felaket başlamıştı ve bir daha düzelmedi. Takım Bahreyn sezon içi testlerde denediği ve pilotların beğendiği Carbon Industrie fren disklerini Rusya’ya getirme kararı almıştı ama Grosjean cuma antrenmanlarında bol bol fren kitlemekle kalmayıp, spinler de atınca; takım her iki pilotunu ayarlarına aşina olduğu Brembo’ya döndürmüştü. Amerikan takımından gelen açıklamalar CI’nın aşırı ısındığını belirtiyordu. Frenlerin optimum ayarlarını bulmaya zamanları olmamalarına ek olarak şasileri frenleri hemen soğutacak güçte değildi. Sıralama turlarında ise Grosjean, Palmer ve Sauber’den Pascal Wehrlein’in araçlarını zorlarken ayrı noktalarda attıkları spinler neticesinde çifte sarı bayraklar sallanınca, sıralama turlarında 20.likle yetinmek zorunda kaldı ama Vandoorne’un motor cezası nedeniyle yarışa 19. sırada başladı.
La colisión entre #Palmer y #Grosjean en el GP Rusia desde sus onboards pic.twitter.com/lgXVFghmOu
— F1sMyDrug (@F1sMyDrug) May 2, 2017
Çok iyi kalkış yapmıştı Fransız ama Palmer’e agresif olmasına rağmen iyimser bir atak yaparak hem kendisinin, hem kendisinin yarışını bitirdi. Fransız pilot, Barcelona’da göreceğimiz soğutma kapasitesi artmış güncel Haas şasisiyle kullanılmaya devam edecek CI’lar ile İspanya Grand Prix’inde sorunsuz günler yaşayacak mı beraber göreceğiz.
Takımın diğer pilotu Kevin Magnussen ise yeni Sochi ikinci viraj pist limitleri kuralının kurbanı oldu. Geçtiğimiz yarışlarda şekliyle virajı kaçıran pilotlara avantaj sağladığı düşünülen virajın çıkışına turuncu tümsekler dönüldü ve pilotlara bu tümseklerin bitiminden piste dönmeleri emredildi (Trübünden çekilmiş yukarıdaki video’nun hemen başında dışarı çıkan otomobiller gözüküyor). Magnussen ise ilk turda yarışta 2. virajı dönemedi ve ceza aldı. Her ne kadar telsizden itiraz etse de duruma, takım patronu Günther Steiner, hem yarış esnasında telsizden; hem de açıklamalarda pilotların konu hakkında yarış öncesinde bilgilendirildiğini ve hataya itiraz edemeyeceklerini söylemişti. Böylece Magnussen’in yarış başında, 13.lükten başladığı yarışta 10.luğa kadar çıkıp; burayı korumak için yarışın ilk bölümünde attığı Carlos Sainz Jr.’ınkinden hızlı turlar boşa gitmiş oldu.
McLaren’da ise Rusya’da yine Honda kaynaklı problemler gündemdeydi. Honda Bahreyn testleri ardından Rusya’da 2 pilotuna güncellenmiş MGU-H takmıştı ancak cuma ilk antrenmanların ardından takımın 2. pilotu Stoffel Vandoorne üstüne bir de önlem olarak MGU-K da değiştirilecekti. Sonucunda McLaren Vandoorne’a sezondaki 5. MGU-H ve 5. MGU-K’sı takıldı ve Hollandalı pilot 15 sıra grid cezasına maruz kaldı. Fernando Alonso ise konu hakkında Dördüncü yarışta grid cezası almak inanılmaz. şeklinde yorum yapacaktı. Her ne kadar Vandoorne muhtemel bir çifte sarı bayraktan etkilenme ile 17. en iyi zamanı elde etse de sıralama turlarında, Alonso Q1’de 14. olup Q2’ye terfi edecek ve takıma da Araç çok güzel. Tutunma epey fazla. Denge de muhteşem. Muhteşem turdu. sözleriyle moral olacaktı (video’su yukarıda). Q2’de 16. bitiren pilot bir de İnanılmaz kelimesini ekliyordu haznesine. Sıralama turlarında iyi sonuca rağmen Fernando Alonso basın mensuplarına Sochi’de McLaren’in Honda motorundan dolayı start finish düzlüğünde 1.3 saniye ve toplam düzlüklerde 2.5 ile 3 saniye kaybettiğini de belirtecekti.
"try yourself" alonso hahahaha pic.twitter.com/lCJRDEBXrt
— paula (@savemrwhite) May 2, 2017
Yarış günü geldiğinde ise Alonso’nun günü formasyon turu öncesi araçta MGU-H yazılım sorunu fark edilmesiyle başlayacaktı. Bu yüzden MGU-H çalışmamaktaydı. Yarış mühendisi Alonso’ya sorunun üstesinden gelmek için ayar değişiklikleri tavsiye ederken, bu aksiyon yayına mühendisin 3 kere denedim, lütfen dene. mesajı Alonso’nun Zaten denedim, sen kendin dene. cevabıyla yansıyordu. McLaren sorunu tamamen çözmek için aracı en sonunda komple yeniden başlatmak istedi, mühendisin söylediği default 0-5 please‘ler de işe yaramadı ve Alonso’nun aracı pit yolu civarlarında çakıldı. Böylece Alonso yarışa başlayamadı ki bu Michelin protestosu nedeniyle 2005 Amerika GP’sine başlamayan İspanyol pilotun kariyerinde ilk gerçek yarışa başlayamaması olacaktı. Alonso ardı ardına 4 yarışı tamamlayamayarak (Bahreyn’de yarışın %90’ını tamamladığı için klasmana girmişti) kariyerinde Minardi’deki çaylaklık sezonunda yaşamayıp da 2015’te McLaren Honda’da yaşadığı bu başarısızlığı bir kere daha tekrarladı. Motor cezası nedeniyle yarışa son sırada başlayan Vandoorne ise şahane kalkışı ile 4 yarışın 2.sinde de yarışı tamamlayabildi.
Rusya 2017’nin Sauber açısından nasıl geçtiğine dalmak için Hinwil kökenli takımın internet sitesinde takım patronu Monisha Kaltenborn’un yaptığı açıklama ideal: Tüm hafta sonunun nasıl geçtiğine baktığımızda böyle bir sonucu bekliyorduk. Marcus arabanın sınırlarına rağmen, zor anlarda yılmayarak; savaşçı ruhunu gösterdi. Buru durum Marcus’un takıma sağlam bir destek sağladığını gösteriyor. Keşke önündeki aracı da (Stoffel Vandoorne) geçebilseydi. Sauber’in 2 pilotu da hafta sonunda tutunma eksikliğinden şikayetçiydi ve sıralama turları Q1’e geldiğimizde Pascal Wehrlein Q1’deki 18.liğini biraz daha yukarı çıkarmaya çabalarken arkadan kayarak, çifte sarı bayrakların sağlayıcılarından biri olacaktı. Böylece Alman pilot takım arkadaşının da son bir denemeyle süresini yükseltmesini engelledi ve onu da 19. sıraya kitledi ama Sauber’ler Vandoorne’un cezası nedeniyle normalden bir sıra ileride dizildiler gride.
Kalkışta Pascal Wehrlein uçarak Toro Rosso’ların hizasına gelmiş olsa da yarışın ortalarında tur zamanları takım arkadaşından kötüleşmeye başladı ve yarışı Ericsson’un bir sıra gerisinde 16. bitirdi. Güvenlik aracı arkasında birbirleriyle peş peşe pite giren Sauber’ler yarışta 2 pit yapan tek takım olurken, Ericsson da güvenlik aracı ardından taktığı taze ultra yumuşak lastikle iyi kalkış yapamadığını belirtecekti. Her 2 pilotun tur zamanlarını Vandoorne ile karşılaştırdığımızda ise Kaltenborn’un Vandoorne’u geçme hedefinin imkansız olduğunu anlıyoruz. 2016 model Ferrari motoruyla 2017’de yarışan takım Rusya hafta sonunda duyurulduğu üzere Honda’dan 2018’de güncel motor alacak ve elleri nispeten güçlenecek.
Galibiyet mücadelesinin nasıl geliştiğinden, takımların yarış ve öncesi performanslarına bakış attığımız bir metnin daha sonuna gelmeden önce genel olarak yorumlayalım. 1995 Formula 1 sezonundan beri ilk defa ilk 4 yarışın galibiyetleri eşit olarak 2 takım tarafından paylaşılıyor. Ayrıca en son 2013 sezon ortasında yaşanan bir takımın ardı ardına 2 yarış kazanamama hadisesi 2017’de tekrar gerçekleşiyor. Öndeki 2 takım birbirine performans olarak yakınken, liderin başını alıp gitmesine karşıt olarak, galibi iyi alınmış startlar, lastik kullanım çerçevesi, güvenlik araçları, ekstra formasyon turları gibi ufak detaylar belirliyor. Bir önceki yarış polde başlamasına rağmen, galibiyeti kaçıran Bottas; bu sefer 3.lükten galibiyete uzanıyor. Kendisine 2. pilot olabilir dediğimiz Bottas bir galibiyeti diğerlerinin de takip edeceğini hissedip, eğer şampiyonluk mücadelesinde Lewis Hamilton ve Sebastian Vettel’e çok yakın bir rakibe dönüşürse; tebriklerin ve çok konuşmanın yerini, pist üstü mücadelenin de alacağını belirtiyor.
2008 Macaristan GP’sinde Heikki Kovalainen’in galibiyeti ve Raikkönen’in 3.lüğü ile en son gerçekleşmiş 2 Finli’nin aynı anda podyumda olması durumunu, bu sefer Bottas’ın galibiyetiyle yaşayan Kimi Raikkönen ise lastiklerinden az şikayet edip (bu yarışta sadece bir kere telsiz konuşması yansıdı); isteyince podyuma çıkabileceğinin işaretini veriyor. Rusya’da daha önceki performansları da kötü olan Red Bull takımından Max Verstappen’in liderden 50 saniye, öndeki arabadan 20 saniye geride ve arkadakinden de 20 saniye geride olması spor zevkini düşürse de tüm takımların 14 Mayıs 2017 tarihinde koşulacak İspanya Grand Prix’ine getireceği güncellemeler, mücadelenin daha yakın olacağı konusunda bizi umutlandırıyor.
Son olarak her ne kadar ilk tur dışında sadece 1 geçiş seyredebildiğimiz Sochi’deki Rusya Grand Prix’inde başlıca Finlandiya’lılar olmak üzere tribünlerin dolu olması, Formula 1 pazarlama müdürünün yarışın motorsporları karnavalı havasında geçtiğini söylemesi, SkySports’un parlak güneşli havasını bol bol övmesi, rejinin anlık doğal güzellikleri çekmesi Karadeniz kıyısındaki yarışın sevildiğinin göstergesi.
Yarışın Rusya devlet bankası VTB sponsorluğunda düzenlenmesi, daha cuma gününden piste akın eden Krasnodar eyalet valisi ve hukukçu Veniamin Kondratyev – başbakan vekili Dmitry Kozak – spor bakanı ve milli eskrimci Pavel Kolobkov 3’lüsünün ve başbakan Dmitry Medvedev’in hazır bulunması (ve diye ayırmamın sebebi önceden bahsettiğim siyasetçilerden farkı kravatsız ceketli, daha sportif bir halde olması), ekibin pistteki Rus pilotlar Sergey Sirotkin ve Daniil Kvyat’a desteklerini iletmesi ve Formula 1 yönetimiyle girilen samimi pozlar, yarış ortasında piste gelen başkan Vladimir Putin’in eski ve yeni Formula 1 yönetimi tarafından karşılanması ile ödül töreni öncesi podyumda pilotlarla muhabbet etmesi (otel diktiklerini söyledi çok) ve son olarak SMP Racing gibi genç pilot yetiştiren organizasyonlar; Rusya’da Formula 1’in yerini sağlamlaştırıyor.
Tunç ARAS
2 comments
Comments are closed.