Red Bull’da Çekiş Kontrol Gizemi

giancarlo_minardi_11Red Bull Racing Sebastian Vettel plotajında 4. Şampiyonluğuna ilerliyor 2013 sezonunda… Singapur Grand Prix’ini ikinci olan Fernando Alonso’nun tam olarak 32 saniye ilerisinde yarışı kazanırken, şu an tam olarak 60 puan farka sahip şampiyonada.

Peki Red Bull RB-9’u ile Vettel’in bu kadar üstün olmasının gizli sebepleri var mı? Twitter ortamında takip ettiğim Polonya kökenli “F1talks” blog’u 28 Eylül 2013 cumartesi günü, eski Formula 1 takımlarından Minardi’nin resmi sitesinde paylaşılan bir haberi yazarak tekrar gündeme oturttu soruları. Singapur Grand Prix’ini yerinde izleyen 61 yaşındaki patron GianCarlo Minardi’nin “Singapur, Newey ve Vettel’in sihirli şapkasının içinde neler var?” başlıklı yazısı ile sizi baş başa bırakıyorum.

“Ekim ayının başlarında koşulacak olan Formula 1 sezonunun 14. yarışı Kore Grand Prix’ini beklerken; Marina Bay Street Circuit’te tecrübelerimle alakalı tüm harika anılarımı hatırlatmak isteyeceğim ve sizle paylaşmanın yanında sorulara bazı cevaplar bulmaya çalışacağım.

Singapur’un arka planından oldukça etkilendiğimi söyleyerek başlamalıyım. Tamamen yeni bir tecrübeydi ve daha öncekilerinden tamamen farklıydı (pist sadece öğlen saatlerinde açılıyor ve gecenin ilerleyen saatlerinde kapanıyor). Tüm pilotların pist üzeri faaliyetlerini pit yolu sonunda (ilk şikanlara yaklaşırken) bulunan suitimden gözlemleme şansına sahiptim. Hem yarışı, hem de pilotların tur zamanlarını ekranımdan takip ettim.

Singapur’dan ayrıldığımdan beri ise Vettel’in takım arkadaşı Webber dahil olmak üzere diğer pilotlara karşı 2.5 saniyelik avantajını hep aklımda tuttum.

Giriş Açıklaması: Bu açıklamayla niyetimin her zaman Red Bull’unu en iyi şekilde yöneten Sebastian Vettel’in değerini düşürmek ve kimseye darbe vurmak olmadığını söylemeliyim. Sadece bu 3 günlük etkinlikte birebir ne görüp duyduğumu anlatacağım.

Tecrübelerime göre tur başına 2.5 saniyelik avantaj oldukça fazla. Bu tamamen 3 jenerasyon gelişim aralığına benziyor, devasa bir fark. Buna ek olarak Vettel ile Grosjean arasında 3. antrenman turlarında olan fark ile Vettel ve Rosberg arasında sıralamalarda olan fark sadece 0.010’luk değerlerdeydi. Alman pilot kedi-fare oyunu oynayabilirdi cumartesi günü ancak bir şeyler benim için hala açık değil.

Kuşku 1: Suitimden belli dayanak noktalarını referans noktası olarak seçerek pilotların kullanım tarzını gözlemek ve karşılaştırmak için kullandım. Bu noktalar Republic Boulevard’a uzanan kerb taşlarıydı ve bunların fonksiyonu arabaların kerb’in üzerinden geçmesini engellemekti. Vettel’in düzgün sürüş tarzı beni çok etkilemişti pistin bu bölümünde. Hiçbir düzeltme hareketi yapmadan geçebiliyordu bu bölümü rakiplerinden (ve takım arkadaşından) farklı olarak. En çok viraj oranına olan pistin üçüncü sektöründe ise tur zamanları dikkat çekiciydi.

Minardi'nin seyrettiği bölümden eski bir görüntü
Minardi’nin seyrettiği bölümden eski bir görüntü

Kuşku 2: Aynı bölümde Sebastian rakiplerinden 50 metre önce hızlanabiliyordu ve Webber de buna dahildi. Beni en çok şaşırtan şey ise Red Bull’un motor sesiydi. 50 metre önceden hızlanabilmenin yanında, Alman pilotun Renault motoru diğer Fransız motoru takılı pilotlar ve Webber’den farklı olarak gıcırdıyordu. Bu ses çekiş kontrol sisteminin var olduğu geçmiş sezonlara benziyordu.

singapore_circuit2

Buna ek olarak söz konusu ses sadece Vettel mükemmel performanslarını sergilediği an duyuluyordu. Mesela güvenlik aracı yerine döndüğünde, yarışa çok sağlam şekilde tekrar başlamış ve bir çok mükemmel tur zamanı elde ederek 32 saniye avantaj kazanmıştı Alonso’ya karşı. Ardından da temposunu düşürerek, bir kez daha pite girme olasılığına karşı önlem almıştı. Renault motoru bu anlarda diğer tüm Renault motorları dahil olmak üzere pistteki tüm motorlardan daha güçlüydü.

Burada bazı bakış açıları var (1- Vettel’in düzgün sürüş tarzı 2- Vettel’in diğerlerinden 50 metre önce hızlanabilmesi 3- Red Bull’un motorundaki anormal ses 4- Vettel’in diğerlerinden 2.5 saniye daha hızlı olabilmesi) beni düşündürten ve bazı cevaplara sahip olmayı isterdim. Bu şüpheler eğer Webber’in aynı yeteneğe sahip olamamasını hesaba kattığımızda daha ciddiyete biniyor çünkü o alışılmış bir fani. Kimseyi suçlamak istemiyorum ancak sadece nedenler konusunda biraz derinlere dalmak istedim.”

Ancak GianCarlo Minardi’nin şüpheleri Red Bull’un çekiş kontrol sistemi kullanması şüpheleri konusunda ilk değil. 5 yarış önce Kanada Grand Prix’inde de Formula 1 basınında iddialar yayımlanmıştı ancak bu sefer yarışı 1. Bitiren Sebastian Vettel’in arabasından değildi şüpheler sadece Mark Webber’in arabasında da şüphe çeken detaylar vardı.

İtalyan Autosprint dergisi 17 Haziran 2013 günü Vettel’in yavaş virajlarda çekişinin muhteşem olmasına değiniyordu ilk önce ve ekliyordu daha yarışın başından itibaren avantaja sahip olduğunu. İddiayı söz konusu derginin okuyucularından birinin gönderdiği fotoğrafla temellendiriyorlardı. Söz konusu fotoğraf önündeki Caterham pilotuna çarpmamak için uğraşan Webber’in meşhur u-viraj (L’epingle) çıkışında asfalta bıraktığı kopuk kopuk lastik izlerini göstermekteydi ve tabi bu anın videoları da internete yayılmıştı.

“Webber’in asfalta bıraktığı izler ilk başta oldukça koyu renkliyken, metreler sonra rengi açılarak yok oluyordu ve izler sürekli değildi.” demekteydi Autosprint’e fotoğrafı gönderen İtalyan okuyucu Christiano Sponton. Dergi illegal bir çekiş kontrol sisteminin varlığının mümkün gözüktüğünü söylerken İtalyan okuyucunun farklı bir bakış açısını da aktarıyordu “Bu kesik anlarında arka lastiklerin veya süspansiyonun titreşimi söz konusu olabilir.” sözleriyle.

redbulltc2

Ayrıca farklı bir İtalyan blog’unda da bu izlerin motorun gücünü çekişi tekrar kazanmak için azaltıp arttıran anti-patinaj sistemi izi olabileceği söylenmekteydi. Ayrıca sağ ve sol arka tekerlekten çıkan izlerin birbirinden farklı olmasına da dikkat çekiliyordu sanki diferansiyel tarafından kontrol ediliyormuş gibi olduğu söylenerek. Ertesi gün uluslararası basında da yer alacaktı benzer söylentiler.

Yani GianCarlo Minardi, varolan bir şüpheyi farklı desteklemelerle yine gündeme getiriyordu sadece. Ama bunu padokta halen etkisi olan eski bir takım patronu olarak yapması dikkate değer. 1994 sezonu öncesi yine çekiş kontrol sistemi yasaklandığında, sezon şampiyonu olan Benetton takımında da kuraldışı çekiş kontrol sistemi ve kalkış kontrol sistemi bulunduğu söylentileri dolanmıştı. 2008 sezonu dahil olmak üzere çekiş kontrolü tekrar yasaklayan FIA yönetiminde tekrar şampiyon bir takımın kuralı delip geçtiği söylentileri dikkate değer ve Formula 1 izleyicileri için özellikle de Red Bull’un şampiyonluğunun neredeyse garanti olduğu bu anlarda farklı bir takip konusu. Bakalım Kore Grand Prix’i öncesi konu hakkında ne gelişmeler seyredeceğiz.

 

  Tunç Aras